صفحهٔ اصلی
حسن صباح بنیانگذار دولت اسماعیلیان الموت در فلات ایران و حجت امام و داعی بزرگ مذهب اسماعیلیهٔ نزاری بود. او در خانوادهای شیعهٔ دوازده امامی در قم زاده شد. پدرش، علی بن محمد بن جعفر صباح حمیری، از اهالی کوفه بود، اما ادعا داشت که نسبش به حمیری یمنی میرسد. حسن در ری به عنوان شیعهٔ دوازده امامی تعلیم یافت، اما پس از آشنایی با امیره ضراب و ابونصر سراج به مذهب اسماعیلی گروید و مورد توجه عبدالملک بن عطاش، داعی بزرگ عراق عجم، قرار گرفت. تا پیش از سی سالگی، وی با سفر به مصر تحصیلات خود را کامل کرد و از اوضاع خلافت فاطمیان آگاه شد. حسن صباح پس از بازگشت از مصر به عنوان حجت امام در فلات ایران به تبلیغ و ترویج اصول مذهب اسماعیلیه و اندیشههای آزادیخواهانه دست زد. او به نقاط مختلفی از جمله گرگان، ساری و دماوند رفت. وی در ۴۸۳ ه.ق / ۱۰۹۰ م. الموت را به عنوان مرکز اسماعیلیه در ایران برگزید تا از آنجا اسماعیلیان ایرانی را رهبری کند. او پس از تصرف قلعهٔ الموت، اقدام به تصرف دژهای مناطق مختلف ایران از جمله شاهدژ، قهستان، لمسر کرد، تا با توجه به موقعیت استراتژیک و خاص دژها برای دفاع در مقابل امپراتوری سلجوقی و همچنین سهولت کار برای ترویج مذهب اسماعیلیه، از آنها بهرهبرداری کند. پس از درگذشت المستنصر بالله، خلیفهٔ فاطمی، در ۴۸۷ ه.ق / ۱۰۹۴ م. در قاهره و بروز اختلاف بر سر جانشینی وی، حسن صباح از نزار فرزند ارشد امام حمایت کرد و با به قتل رسیدن نزار توسط برادر کهترش، حسن صباح به عنوان حجت امام، رهبری نزاریان در آسیای مرکزی، ایران، عراق و شام را بر عهده گرفت و ارتباط خود را با خلافت فاطمی بهطور کامل قطع کرد. وی حکومت اسماعیلیهٔ الموت را بنا نهاد و به ترویج افکار آزادیخواهانه دست زد.
- … جامعترین مرور سیستماتیک دربارۀ رژیم غذایی کتوژنیک نشان داد که این رژیم، خطر بروز بیماریهای قلبی، سرطان و چند اختلال دیگر را افزایش میدهد؟ (در تصویر)
- … دریای سارگاسو هیچ ساحلی ندارد؟
- … باشگاه فوتبال استقلال تهران را جمعی از ورزشکاران دوچرخهسواری تاسیس کردند؟
- … انجیل به روایت متی، یکی از شاهکارهای موسیقی باروک مذهبی است اما پس از درگذشت یوهان سباستیان باخ برای سالها فراموش شده بود؟
- … در پیچیدهترین حالت بسامد جزیره و دریاچه، در کانادا یک جزیره دریاچهای در دریاچهای قرار دارد که آن دریاچه هم در یک جزیره در دریاچه نچیلینگ در جزیره بافین واقع شدهاست؟
- … ورزشگاه فلتینس آرنا در گلزنکیرشن آلمان مجهز به یک سیستم لولهکشی ۵ کیلومتری و ۴ انبار نگهداری آبجو به حجم ۵۲٬۰۰۰ لیتر است؟
- لی هسین لونگ پس از نزدیک به ۲۰ سال از سمت نخستوزیری سنگاپور کنار رفت و لورنس وانگ (در تصویر) جانشین او شد.
- نیمو، خواننده سوئیسی با ترانه «د کد» برنده مسابقه آواز یوروویژن شد.
- پس از انتخابات سراسری جزایر سلیمان، جرمیا مانل نخستوزیر شد.
- ناسا اعلام کرد که فضاپیمای بدون سرنشین وویجر ۱ برای اولین بار در پنج ماه گذشته دادههای قابل خواندن ارسال کرده است.
- مارمولکماهی غول، بزرگترین خزنده دریایی شناخته شده، بهطور رسمی توصیف علمی شد.
امروز: یکشنبه، ۱۹ مه ۲۰۲۴ میلادی برابر ۳۰ اردیبهشت ۱۴۰۳ هجری خورشیدی و ۱۱ ذیالقعده ۱۴۴۵ هجری قمری (UTC)
- رویدادها
- ۷۴۹ - ابومسلم خراسانی در جنگ با امویان، به پیروزی دست یافت.
- ۱۵۳۶ - آن بولین همسر دوم هنری هشتم پادشاه انگلستان و مادر ملکه الیزابت اول، به جرم زنا گردن زده شد.
- زادروزها
- ۱۴۸ (قمری) زادروز علی بن موسی الرضا - امام هشتم شیعیان
- ۱۷۶۲ - زادروز یوهان گوتلیب فیشته فیلسوف ایدئالیست آلمانی
- ۱۸۶۴ - زادروز ناتانیل هاثورن نویسنده آمریکایی
- ۱۸۸۰ - زادروز محمد مصدق (در تصویر) دولتمرد ایرانی، نخستوزیر ایران (از سال ۱۹۵۱ تا ۱۹۵۳) و از بانیان ملی شدن نفت ایران
- ۱۸۹۰ - زادروز هوشی مین، رهبر ویتنام در جنگ با فرانسه و آمریکا
- ۱۹۲۵ - زادروز مالکوم ایکس رهبر جنبش ملیگرایانه سیاهان آمریکا
- ۱۹۲۵ - زادروز پل پوت رهبر جنبش خمر سرخ و حاکم کامبوج از ۱۹۷۵ تا ۱۹۷۹
- ۱۹۷۹ - زادروز آندرهآ پیرلو فوتبالیست ملی پوش ایتالیا
- ۱۹۷۹ - زادروز دیگو فورلان فوتبالیست اهل اروگوئه
- درگذشتها
- ۱۸۹۵ - درگذشت خوزه مارتی رهبر جنبش استقلال کوبا در مبارزه با امپراطوری اسپانیا
- ۱۸۹۸ - درگذشت ویلیام اوارت گلدستون چهار بار نخستوزیر بریتانیا
- ۱۹۳۵ - درگذشت توماس ادوارد لورنس معروف به لورنس عربستان، محقق، باستانشناس و متخصص تدابیر جنگی انگلیسی
- ۱۹۹۴ - درگذشت ژاکلین کندی اوناسیس همسر رئیسجمهور جان اف.کندی، سی و پنجمین رئیسجمهور ایالات متحده آمریکا